Để ăn chay hiệu quả

 Hàng năm, chúng ta có Mùa Chay để noi gương Chúa Giêsu ăn chay và cầu nguyện trong hoang địa 40 đêm ngày (Lc 4:1-2). Đây là dịp thuận tiện để chúng ta thực hành dạng hy sinh mới hoặc phong phú hóa đời sống cầu nguyện.

ĂN CHAY NGÀY THỨ SÁU

Mỗi năm, Giáo Hội yêu cầu chúng ta chỉ ăn chay hai ngày – Thứ Tư Lễ Tro và Thứ Sáu Tuần Thánh, nhưng chúng ta có thể ăn chay nhiều hơn để có lợi cho linh hồn chúng ta, nhất là trong Mùa Chay này. Và đừng quên rằng chúng ta phải kiêng thịt vào các ngày Thứ Sáu trong Mùa Chay.

ĐI ĐÀNG THÁNH GIÁ

Đa số các giáo xứ đều đi Đàng Thánh Giá vào các ngày Thứ Sáu trong Mùa Chay, nhiều giáo xứ còn đi Đàng Thánh Giá mỗi tuần vào ngày Thứ Sáu. Hãy cố gắng dành thời gian đến nhà thờ để cùng mọi người theo chân Chúa Giêsu trên 14 chặng đau khổ của Ngài.

VIẾNG THÁNH THỂ

Hãy dành thời gian cầu nguyện trước Thánh Thể, đó là điều làm vui lòng Chúa Giêsu, Đấng cứu độ chúng ta. Trong lúc dầu sôi lửa bỏng, các môn đệ vẫn “vô tư”, Chúa Giêsu nói với họ: “Thế ra anh em không thể canh thức nổi với Thầy một giờ sao? Anh em hãy canh thức và cầu nguyện, để khỏi lâm vào cơn cám dỗ. Vì tinh thần thì hăng say, nhưng thể xác lại yếu hèn” (Mt 26:40-41). Viếng Thánh Thể còn quen gọi là “làm giờ thánh”.

THỰC HÀNH BÁC ÁI

Hãy thực hành bác ái cụ thể bằng cách hy sinh sự thoải mái riêng để trao tặng quần áo, dụng cụ, tiền bạc,... cho những người còn phải sống khó khăn hơn mình. Bạn cũng có thể dành thời gian đi làm từ thiện, thăm viếng bệnh nhân và người già để an ủi và cảm thông nỗi khổ với họ. Mùa Chay là thời Thiên Chúa thi ân, là ngày Thiên Chúa cứu độ (2 Cr 6:2).

SUY NIỆM PHÚC ÂM

Hãy cầu xin Chúa Thánh Thần soi sáng cho bạn hiểu đúng và thực hành Lời Chúa trong cuộc sống hằng ngày. Hãy dành thời gian cầu nguyện và suy niệm khi đọc Phúc Âm nói về cuộc khổ nạn và sự chết của Chúa Giêsu.

GƯƠNG THÁNH NHÂN

Các thánh là những anh hùng đức tin. Họ cũng là những người sống bình thường như chúng ta, nhưng họ đã thực hành nhân đức một cách phi thường. Họ có thể giúp chúng ta hành động can trường như họ. Trong Mùa Chay, hãy noi gương vị thánh nào mà bạn yêu mến và cố gắng sống như vị thánh đó. Hãy xin vị thánh đó nguyện giúp cầu thay cho bạn.

VÀO SA MẠC

Vào sa mạc là sống trong “khoảng lặng” của tâm hồn ngay giữa cuộc sống ồn ào náo nhiệt này. Hãy giảm bớt các hoạt động vô bổ hoặc chưa thực sự cần thiết. Hãy tắt ti-vi, máy vi tính, điện thoại,… Chỉ sử dụng chúng khi thực sự cần thiết. Hãy tận hưởng sự thinh lặng, hãy dành thời gian sống cho người khác, đặc biệt là hãy dành thời gian gặp gỡ Chúa, vì chúng ta chỉ có thể gặp Ngài nơi “sa mạc tâm hồn” mà thôi: “Khi cầu nguyện, hãy vào phòng, đóng cửa lại, và cầu nguyện cùng Cha của anh, Đấng hiện diện nơi kín đáo” (Mt 6:6).

TRẦM THIÊN THU (Chuyển ngữ từ Beliefnet.com)

Email chị Mary Pham

Gia đình tôi ngày tết

Năm nay má tôi có nhà mới, niềm ao ước cả đời của má và các em giờ cũng đã hoàn thành.
Má tôi vui lắm. Công lớn thuộc về một đứa em nhỏ của tôi.

Tôi nói với em : Chúa không thua ai lòng quảng đại, chỉ mong em đã rộng tay gieo những hạt giống tốt thì xin cho sản lượng thu hoạch cũng sẽ tăng thêm bội phần.

Mùng một tết, cả nhà xum họp đầy đủ. Con trai, con gái, dâu, rể, cháu nội, cháu ngoại, cả các cháu gọi má tôi bằng bác cũng dẫn con về có mặt đông đủ, cũng khoảng bốn mươi người. Niềm vui ngày đoàn tụ hạnh phúc biết bao nhiêu.

Tôi chỉ biết cám ơn Chúa đã cho gia đình tôi hạnh phúc dư đầy, dù một năm trôi qua với bao nhiêu lo toan, bao nhiêu sóng gió trong công việc, trong đời sống. Trên khuôn mặt các em tôi vẫn còn đầy những ưu tư về việc dạy dỗ con cái nên người, vẫn còn chưa khô những giọt nước mắt vì có đứa con làm biếng, chẳng chăm chỉ học hành, có đứa con vội vàng rẽ ngang bước vào cuộc sống lứa đôi thiếu chọn lựa, nghĩ suy cho chín chắn..  
Một con ngựa đau, tất cả chúng tôi thấy cỏ cũng rầu.

Nhưng thôi,  tất cả nỗi niềm tạm cất giấu trong lòng để cùng chung lời kinh tiếng hát, chúc tuổi má, mừng tuổi cho nhau, cùng nâng ly chúc mùa xuân mới hạnh phúc, bình an.

Má tôi ngồi ở ghế, chúng tôi đứng trước bàn thờ lắng nghe, suy niệm và chia sẻ lời Chúa, nhớ đến bố tôi ngày còn sống, cầu cho các linh hồn tổ tiên ông bà.  Chúng tôi dâng lên Chúa những trăn trở riêng tư từ cõi lòng mỗi người, tôi tin Chúa hiểu và sẽ đồng hành với chúng tôi. Chúa không cần những lễ vật cao sang nhưng Người trân trọng những tâm hồn khiêm cung đang tan nát.

"... Xin vâng, Mẹ dạy con hai tiếng xin  vâng. 

Hôm nay, tương lai và suốt đời."

Dấu lặng ngày 30

Ngày ba mươi cuối năm...
Sắp giao thừa, giờ phút linh thiêng giữa trời và đất, giữa năm cũ và năm mới.
Vẫn còn biết bao nhiêu người đón xuân mà trong lòng chẳng hề có được mùa xuân.
Em tôi nói : thấy người ta bán cây cảnh ngòai đường tội nghiệp quá, dòng người đi qua đi lại chẳng có ai mua. Tôi cùng chung ý nghĩ ấy ! Nhóc Thi ở nhà tôi cũng phụ đi bán mai cho nhà vườn, nó nói chỉ bán được hai ngày cuối và chỉ được hai phần ba số lượng, thế là may rồi, vườn hoa ly nhà họ năm nay nếu thu hoạch tốt sẽ được hơn trăm triệu, giờ thì thua hoàn toàn vì nhiều lý do...

Dân ở mọi miền quê chở đủ loại cây cảnh và trái cây bằng ghe tấp nập trên sông. Ai cũng dành những gì tốt nhất cho thành phố để mong kiếm chút tiền trang trải cho tết nhưng hình như năm nay kinh tế khó khăn bán hàng đâu dễ dàng gì. Cây mai cao 1,5 mét ngày ba mươi chỉ còn giá 800.000 đồng. Dưa hấu chất thành đống chỉ còn giá 6.000 đồng một ký. Đường phố Saigon trở nên rộng rãi, những trục đường chính ngay trung tâm thành phố rực rỡ đèn màu, nhưng đằng sau ánh sáng phồn hoa ấy là mảng tối của cuộc sống, là những điểm bán hàng với những khuôn mặt mệt mỏi, không vui. Vui làm sao được khi phải bán đổ bán tháo để gỡ vốn, tôi thấy lòng xót xa. Thương lắm mà chẳng biết phải làm sao !

Năm nào cũng vậy, ngoài những món quà dành tặng những người bán hàng rong, tôi ủng hộ ít nhất là hai chậu cúc vàng. Thường thì tôi mua vào sáng ba mươi. Người bán nói bao nhiêu tôi mua bấy nhiêu, còn mời những người đi đường ghé vào mua hộ. Khi thấy lời mời của mình được đáp lại tôi vui như chính tôi là người bán hàng.

Tôi cầu nguyện với Chúa bằng tất cả niềm thương cảm của tôi, mong sao tất cả mọi người chia sẻ cho nhau chút quà của mùa xuân. Tiết kiệm là tốt nhưng ai cũng tiết kiệm thì người nghèo sẽ sống ra sao ? Tôi mong mọi người có cuộc sống ấm no, có được thành quả tốt đẹp từ mồ hôi công sức của mình. Có như thế, mùa xuân mới thật trọn vẹn và ý nghĩa...

Thợ làm vườn nho

(Mời bạn lắng nghe lời Chúa trong hình ảnh này)

Người làm sớm cằn nhằn ông chủ vườn nho không phải vì ông đã đối xử bất công đối với họ (họ vẫn được trả đủ tiền lương mà), nhưng vì ông đã trả cho người làm sau ngang hàng với họ, là những kẻ vất vả suốt ngày. Nếu ông trả cho người làm sau ít hơn, chắc họ chẳng hề tỏ vẻ khó chịu.

Người ghen tỵ không vui được với người vui vì họ không biết yêu thương. Họ coi người kia là kẻ thù, chứ không phải là bạn, nên sự thành công của ai đó trở thành nỗi đe dọa.

Đức Giêsu mời chúng ta đổi cái nhìn về Thiên Chúa.
Ngài công bình, nhưng không cứng nhắc trong luật lệ. Ngài có trái tim để tự do yêu, có lòng tốt để bất ngờ trao tặng, Thiên Chúa là Thiên Chúa của người trộm lành, là chủ của người thợ chỉ làm có một tiếng. Thiên Chúa công bình lại là người cha đầy yêu thương.

Đức Giêsu cũng mời ta đổi cái nhìn về tha nhân, bớt tự hào về mình, thêm trân trọng người khác, phá bỏ những hàng rào của nhỏ mọn, ghen tương.

Đến khi nào người làm từ sáng sớm biết chia vui cùng người mới làm buổi chiều?
Đến khi nào tôi mới thật sự vui với người kế bên chỉ vì người ấy là bạn tôi?

Cầu nguyện: 

Lạy Chúa, xin cho con quả tim của Chúa. Xin cho con đừng khép lại trên chính mình, nhưng xin cho quả tim con quảng đại như Chúa vươn lên cao, vượt mọi tình cảm tầm thường để mặc lấy tâm tình bao dung tha thứ. Xin cho con vượt qua mọi oán hờn nhỏ nhen, mọi trả thù ti tiện. Xin cho con cứ luôn bình an, trong sáng, không một biến cố nào làm xáo trộn, không một đam mê nào khuấy động hồn con.

Xin cho con đừng quá vui khi thành công, cũng đừng quá bối rối khi gặp lời chỉ trích. Xin cho quả tim con đủ lớn để yêu người con không ưa. Và xin cho vòng tay con luôn rộng mở để có thể ôm cả những người thù ghét con. Amen

Lời nguyện mùng 1 tết

Xuân trên thiên quốc xuân vô tận

Tết dưới trần gian tết nhất thời.

Lạy Chúa, tháng ngày dần qua đi, 

biết bao là nuối tiếc những dịp để ghi công.

365 ngày : Chúa đã ban cho gia đình con những món quà giá trị về sức khỏe, tình thân, công việc...

Suy cho cùng, xét cho kỹ, con đâu đáng được như thế !

Chúa ơi ! muôn phần con chẳng hề xứng đáng.
Con chỉ là người lang thang ngoài đường được gọi vào làm vườn nho lúc bốn giờ chiều mà vẫn được Chủ xót thương trả công một đồng bạc bằng với những người lao động vất vả từ sớm hôm.

Kính dâng Chúa lời cám ơn chân thành với tất cả tấm lòng của con.

Qua lời chuyển cầu của Mẹ, 

Xin che chở và ban cho con, cho những người thân yêu, bạn bè, hàng xóm láng giềng của con và tất cả mọi người trên thế giới này : 

được bình an của Chúa, bình an thẳm sâu từ trong tâm hồn,

để giữa gian nan cuộc đời, chúng con vẫn vững bước đi trong yêu thương và tín thác.

Bạn hãy ký thác đường đời cho Chúa,

tin tưởng vào Người, Người sẽ ra tay...
(TV 36,5)

Ranh ngôn vui !!!

* Tiền là giấy, thấy là... phải lấy.

* Một ngày có 24 giờ, cho nên trong một két bia chỉ có 24 chai.
* Đừng tự hào vì nghèo mà học giỏi. Hãy tự hỏi vì sao giỏi mà vẫn nghèo ?
* Sống là phải cho đi. Hãy cho đi tất cả những gì bạn có, để rồi hối hận nhận ra rằng đòi lại sẽ rất khó.
* Đừng bi quan, trong cái rủi nó còn có cái xui.
* Nghệ thuật che lấp sự bất tài cũng đòi hỏi không ít tàinăng.
* Đời là bể khổ mà chúng sanh thì... không biết bơi.
* Đời là bể khổ. Qua được bể khổ là qua đời.
* Muốn thắng trong điền kinh thì tốt nhất là vừa chạy vừa... rải đinh.

* Nhận được thư em lúc nhá nhem,
        Mừng mừng tủi tủi mở ra xem
        Trong thư em viết dăm ba chữ
        "Anh ơi !... Ngày mai nó lấy em".

* Trong lúc xưng tội, cô gái nghiêng sát vào tấm lưới và nói:
            Xin cha hãy tha cho con tội tự đắc, vì hằng ngày, con đều soi gương và tự nhủ rằng mình thật xinh đẹp. 
Cha nghiêng mình về phía tấm lưới để quan sát kỹ cô gái, rồi nói:
            Cha cho con biết một tin vui : Đây không phải là hành vi phạm tội, mà chỉ là một sự nhầm lẫn.

(Nghiem Duong st)

Ngày tết nhớ bố

Thời gian nhanh quá, chỉ còn hai tuần nữa là tết !
Chúa nhật cả gia đình tôi thuê xe lên thăm bố. Nghĩa trang không đông vì chưa phải là ngày tảo mộ. Các em tôi lên sớm là vì tuần sau đứa nào cũng tất bật với công việc không thể dứt ra.

Khi còn sống, bố tôi rất giản dị, hiền lành, thương người. Phương châm của bố là mỗi ngày phải làm được ít nhất một việc tốt. Tôi thấy mình cũng giống bố được ở điểm này. Nhớ hồi còn nhỏ xíu, tôi ngủ với bố ở cái giường nhỏ sát cửa ra vào. Một buổi tối nọ đã khuya nghe tiếng ông già mù ăn xin ngoài đường, tôi lay bố dậy : Bố ơi mở cửa cho ông tiền đi bố ! - Khuya rồi con, ngủ đi ! Tôi không ngủ mà tiếp tục : Bố ơi dậy đi bố, dậy cho ông tiền đi ! Bố vẫn còn nhỏ nhẹ :  Bố mệt lắm, mai bố còn đi làm nữa, con ngủ đi ! Con bé bướng bỉnh là tôi vẫn cứ lay bố : Bố dậy đi bố, mở cửa cho ông tiền. Lần này bố tôi bực thiệt nên nói hơi lớn tiêng một chút : Bố bảo ngủ đi, khuya rồi, lần sau cho. Tôi ấm ức, thiếp đi trong nước mắt, không khóc vì bị la mà khóc vì tội nghiệp ông già mù.

Ngày ấy còn non nớt, tôi đâu biết bố suốt ngày ngoài đường kiếm tiền nuôi chúng tôi, bỏ "vô lăng" ra là bố ngủ miệt mài. Mở cửa cho người nghèo vài đồng là chuyện nhỏ. Ngày nào bố cũng làm ít nhất một việc thiện. Có lần bố chở một bà già từ dưới quê lên, bà kể con bà đau nặng đang nằm ở bệnh viện Bình Dân. Khi đến nơi loay hoay làm sao mà bà ấy lại để quên gói tiền trên xe. Chạy mãi vẫn chưa có khách, bố phát hiện ra gói tiền. Thế là bố chạy một lèo trở lại bệnh viện Bình Dân. Trong dòng người đông đúc trước cửa bệnh viện, bố đã nhận ra người hành khách già nua và bà ấy cũng kịp thời nhìn thấy bố với nỗi vui mừng không sao kể xiết. Bà hết lời cám ơn bố, bà nói : nếu không tìm được số tiền này, chắc con tôi chết mất ông ơi !

Có một lần khách đi xe của bố là một phụ nữ trên dưới 50 tuổi. Người phụ nữ ẵm trên tay một đứa bé mà khi lên xe bà ấy nói đó là cháu ngoại bà. Nhà nghèo quá, con gái bà lỡ lầm bụng mang dạ chửa, thời đó đâu có dễ dàng phá thai như bây giờ. Lỡ rồi thì phải chịu, sanh xong rồi tính. Đứa bé chỉ mới hơn mười ngày tuổi đang định gởi vào viện mồ côi. Bố chở bà lên cô nhi viện Gò Vấp nhưng các soeur từ chối vì nó bé quá, các sr bảo gia đình ráng nuôi nó hai tháng rồi lên đây sr nhận.
Các sr không nhận mà bà ấy cũng không thể mang cháu về nhà, thế là bố tôi lại phải chạy lòng vòng kiếm các cô nhi viện khác. Bà khách nói với bố : chạy xa quá tôi không có tiền trả ông đâu, chắc tôi bỏ đứa nhỏ này ở trước cổng nhà ai để người ta lượm. Nghe bà ấy nói vậy bố tôi không đành lòng, sợ đứa nhỏ chết nên bố trả lời : 
- Khi nào tìm được chỗ cho đứa bé, tôi mới lấy tiền xe, bà đừng lo.
Tội nghiệp bố cả một buổi sáng, chẳng có nơi nào nhận, nơi nào cũng trả lời là phải tròn hai tháng. Trưa trầy trưa trật, bố chở bà về nhà tôi để ăn cơm rồi chiều đi tiếp.
Tôi còn nhớ buổi trưa hôm ấy nhà tôi đông người, hàng xóm nhiều người đến xem, cuối cùng thằng bé được một người hiếm muộn ở xóm trên nhận về nuôi. Ai cũng thở phào nhẹ nhõm vì gia đình này tuy không giàu nhưng đàng hoàng tử tế. Nhưng cũng có người ác miệng bảo đó là con rơi của bố, bố dàn cảnh vậy thôi. Nghe xong bố chỉ cười. Hôm đó bố tôi chỉ lấy tiền xăng để bà còn ít tiền trở về quê. Bố tôi vui lắm. Niềm vui không thể tính bằng tiền.

Những chuyện nhân nghĩa bố làm rất nhiều. Tôi đã viết trong bài BỐ ƠI !

Với bố, đó chẳng phải là chuyện lớn lao, chỉ bình thường thôi nhưng với chúng tôi, bố đã để lại bài học lớn về lòng thương người, tận tình tận nghĩa, không tham tiền. Và những đứa con của bố, con trai, con gái, con dâu, cháu nội, cháu ngoại... ít nhiều giống bố về điểm này. Đứa có nhiều cho nhiều, đứa có ít cho ít, đứa không có thì tặng công. 
Ở trên cao, nhìn chị em tôi, chắc bố vui nhiều ! 
Làm cho cha mẹ vui đó là hiếu thảo. Đó là cách đền ơn tốt nhất. 

Chuột ăn cắp dầu

QUÁ TRÌNH TÂM LÝ CỦA CHUỘT NHÀ KHI ĂN CẮP DẦU

- Chuột nhà lần thứ nhất ăn cắp dầu, trong lòng đầy dẫy tội lỗi bất an, nó sám hối rằng: "Hồi nhỏ, mẹ dạy tôi làm người phải thanh thanh bạch bạch, tại sao tôi lại làm việc này để "kị" với loài người như thế này chứ ? Thật đáng chết cho rồi".
- Lần thứ hai ăn cắp dầu, nó an ủi mình: "Tôi chỉ làm "sai" chút ít, vả lại kẻ khác cũng có lấy, tôi không lấy thì không uổng công cầm".
- Lần thứ ba ăn cắp dầu, nó biện giải, nói dỏng dạc như có lý lắm: "Tôi thật không muốn ăn cắp, chính cái mùi thơm của dầu đã dụ dỗ tôi, sai trái không phải ở nơi tôi".
- Sau lần thứ tư, kiến giải của nó là: "Xã hội này qúa không công bằng, chính là cần phải có người như tôi vậy, để nguồn của cải của xã hội cân bằng một chút..."

Từ đó về sau, chuột nhà không những trân tráo mà còn đàng hoàng ăn trộm.

Đây chính là quá trình tâm lý của chuột nhà khi ăn trộm dầu.

(Trích "Chuyện ngụ ngôn cho thời hiện nay")

Suy tư:

Lương tâm thì chỉ có một, nhưng có lương tâm rộng, lương tâm hẹp, lương tâm bối rối...
Lương tâm rộng thì phán đoán dễ dãi dễ bị ma quỷ lợi dụng, và có khi phạm tội trọng mà vẫn cứ an tâm.
Lương tâm hẹp thì cái gì cũng cho là tội, có khi vì sợ tội (thực ra không phải tội) mà không dám làm việc bác ái.

Ma quỷ thích lợi dụng những người có lương tâm rộng để cám dỗ, và thường là có hiệu quả cao. Khi ta phạm tội, thì nó đưa ra nhiều lý do để nói là không có tội, mà nếu có thì cũng không đáng lắm, và cứ thế, cho đến khi chúng ta đắm mình trong tội mà không biết, "chiêu bài" mà ma quỷ hay sử dụng nhất là: Chúa nhân từ lắm. Ngài không phạt đâu, để tuần sau đi xưng tội... ...

Con chuột đã có "lương tâm rộng", nên dù đã có bốn lần phạm tội, mà nó vẫn có lời biện minh cho hành động phạm tội của mình, rốt cuộc nó trân tráo phạm tội mà không còn bị lương tâm lên án nữa.

Đường xuống hỏa ngục thì rộng thênh thang nên có nhiều người đi, 

nhưng đường lên thiên đàng thì chật hẹp nên ít người đi...

(Kim Thu ST)

Đẹp lắm một tình yêu !

Hương-Thủy

 

                 Nhà thơ ngụ ngôn người Pháp La Fontaine đã nói một câu rất hay về tình bạn: “Tình yêu thật sự đã hiếm; tình bạn thật sự còn hiếm hơn ”.  Tình bạn giữa tôi và Cát Đằng quả là hiếm có.

                Cát Đằng, tên một loài hoa leo có màu xanh pha tím, mỏng mảnh. Bạn tôi cũng dịu dàng, mềm mại, quý phái như hoa.

                Chúng tôi thân nhau từ thuở nhỏ, lúc còn học trường tiểu học Đoàn Thị Điểm trong Thành Nội. Hai đứa cứ thế lớn dần lên, lần lượt qua bên kia sông Hương học Đồng Khánh rồi Văn Khoa…

                Nhà Cát Đằng nằm ở một góc nhỏ trên đường Mai Thúc Loan. Căn nhà cổ xưa như cuộc sống quan cách của gia đình. Ba Cát Đằng làm công chức cao cấp của Ty Ngân khố Thành phố. Ông đặt cho con những cái tên thật đẹp của các loài hoa : Cát Đằng, Đỗ Quyên, Hoàng Lan…Mấy chị em sống khép kín như những con ốc trong bốn bức tường rêu.

Tôi, tên bình thường : An Nhiên, gia cảnh cũng “thường thường bậc trung”, tóc cắt kiểu Demi Garcon, tính tình đôi lúc ương bướng. Vậy mà chúng tôi thương nhau vô cùng. Chỉ có tôi dám bước qua hai cánh cổng sắt luôn khép kín trong tiếng sủa của con Berger để rủ Cát Đằng đi học. Cũng chỉ có tôi chiếm được lòng tin của ba mạ Cát Đằng. Hai bác nghiêm nghị nhưng coi tôi như con. Hình như hai bác xem tôi là một lá chắn bảo vệ cho cô con gái yếu ớt của mình.

Chúng tôi đã có một thời thơ ấu thật đẹp và hồn nhiên. Những chiều mùa hạ dắt nhau vô con đường  bên hông Đại Nội gần cà phê mụ Tôn, nhặt bông phượng đỏ  về làm bướm. Những sáng mùa đông sương mù lạnh buốt chở nhau qua cầu Phú Xuân, gió hung hăng như muốn quật hai đứa xuống sông. Những đêm cùng học bài thi, em gái Đỗ Quyên đem vào phòng cho hai chị chén chè hạt sen long nhãn mát rượi. Mạ Cát Đằng thường cười bảo tôi “Phải chi An Nhiên là con trai, bác gả Cát Đằng cho cháu.”

Tuổi dậy thì hồn nhiên và mơ mộng. Cát Đằng đẹp, nhiều người tán. Tan học về bao nhiêu cái đuôi theo, mãi cho đến cửa Hiển Nhơn  mới chịu lui gót. Tôi như garde corps cho bạn. Những chàng sinh viên mê Cát Đằng, nhờ tôi làm chim xanh kèm theo nhiều món quà hậu hĩnh, trong số có cả con của một ông Trưởng Ty đang theo học trường Y. Nhưng tôi từ chối. Không ai hiểu bạn hơn tôi. Cát Đằng tâm sự : “Sao mình thấy ông nào cũng nhẵn nhụi như Mã Giám Sinh. Ngó phát ớn!”. Người hùng trong tâm tưởng Cát Đằng phải bụi bụi như tài tử Charles Bronson, đêu đểu với bộ ria giống nụ cười của Clark Gable  hoặc chí ít cũng phải lãng tử như Gregogy Peck trên chiếc Vespa cổ chở nàng công chúa Audrey Hepburn chạy khắp thành Rome trong Vacances Romaines…  Thâm tâm tôi thấy bạn mình quá lãng mạn. Biết tìm đâu ra người lý tưởng trong môi trường phố thị này?

Ấy thế mà một hôm thật bất ngờ, “người hùng” của bạn đã xuất hiện. Đó là một buổi sáng “đầy sương thu và gió lạnh” như trong văn Thanh Tịnh, đoàn Sinh Viên Sỹ Quan trường VBQGVN về Huế vào Đại Học Văn Khoa tuyển quân. Phải công nhận sự có mặt của họ như một hiện tượng trong sân trường xưa nay toàn áo dài, chemise , quần tây. Trong trang phục worsted thật đẹp, thật hào hùng mặt anh  nào cũng sáng láng thông minh. Họ trình bày thật ấn tượng về ngôi trường quân sự  ở Đà Lạt ngang ngửa với Saint Cyr của Pháp, West Point của Mỹ. Đứng bên những chàng trai Văn Khoa “trói gà không chặt”, trông các anh cao to và đường đường khí thế. Nhìn qua cạnh mình, tôi thấy Cát Đằng như trên mây. Nàng say sưa dán mắt vào  anh SVSQ đang giới thiệu chương trình đào tạo. Anh nói giọng Bắc pha chút Huế. Khi chàng ta đi từng bàn phát những tờ ảnh về ngôi trường cho sinh viên nam, Cát Đằng cũng nhoài người qua xin một tờ. Một thoáng ngạc nhiên trong mắt anh nhưng người SVSQ vẫn lịch sự trao tận tay nàng. Mắt hai người gặp nhau. Một cái gì đó thật lạ lần đầu tiên tôi thấy xuất hiện ở cô bạn mình. Má nàng ửng hồng , ánh mắt long lanh, môi mọng ướt mềm…Chuông reo giờ ra chơi, hai người còn trao đổi với nhau suốt cả mười lăm phút bên hành lang Morin.

Ra về, tôi bảo Cát Đằng  “ Mình thấy hình như có Coup de Foudre”. Nàng yên lặng do dự một chút rồi bảo tôi : -“An Nhiên ơi, bạn có thương mình không?”. Tôi ngạc nhiên : - “Tui không thương bạn thì thương ai?”  - “Vậy thì chiều ni bạn xin mạ cho tui qua chơi nhà bạn hí - Được thôi mà”

Buổi chiều , tôi ngồi chờ bạn trên chiếc xích đu dưới giàn bông giấy. Nàng xuất hiện trong chiếc áo mousseline màu xanh trứng sáo, quần tây đen. Trông Cát Đằng xinh xắn làm sao. Hèn gì con ông Trưởng Ty mê nàng như điếu đổ. Ngồi nói chuyện với tôi mà mắt nàng nhìn ra cổng như ngóng trông ai…Và bốn giờ chiều. Một bóng người xuất hiện trước  cửa. Anh chàng Sinh viên Võ bị hồi sáng…Cô nàng thông minh thật, lấy địa chỉ nhà tôi làm nơi gặp gỡ.

Tôi không tin lắm vào duyên tiền định. Xưa nay, ba mạ vẫn hay nói tôi là kẻ cứng lòng. Nhưng với cô bạn thân Cát Đằng thì tôi nghĩ đó là một mối nhân duyên mà tôi là người góp phần dung túng, ủng hộ. Cô bạn tôi không phải là type người “ yêu cuồng sống vội”. Xưa nay nàng chưa hề cười với ai một nụ. Con nhà gia thế, kín cổng cao tường. Điều gì đã làm cho nàng dám vượt qua khuôn phép gia đình và xứ Huế vốn dễ tiếng tăm?

Chàng sinh viên sỹ quan ấy tên H. đang theo học năm thứ ba trường Võ bị. Anh gốc Bắc, di cư vào Nam năm 54, chọn Huế làm quê hương thứ hai. Anh sống cùng mẹ và chị gái bên Bến Ngự. Anh hơn chúng tôi năm tuổi, trước đây từng học MPC rồi mới quyết định tòng quân. Đợt tuyển quân này là một cơ hội cho anh về thăm mẹ và số phận đưa đẩy để hai người gặp nhau.

Anh H. hiền, tính điềm đạm. Tôi chắc bạn tôi không chọn nhầm. Hai người có một tuần để hiểu nhau. Tôi nhiều lần qua nhà Cát Đằng xin cho bạn đi học nhóm , đi thảo luận… để rồi sau đó chở nàng lên đồi Thiên An, chùa Từ Hiếu hẹn hò. Trong khi hai người trò chuyện, tôi lặng lẽ đi dạo dưới những hàng thông hoặc ngồi đọc sách bên hồ Thủy Tiên để rồi sung sướng ngắm nhìn bạn sáng ngời trong hạnh phúc. Tình yêu làm người ta đẹp ra. Anh H. đưa chúng tôi về thăm gia đình. Căn nhà nhỏ nép mình trong một khu vườn sum suê cây trái.Tiếng chim sâu kêu lách chách. Bà mẹ hiền lành mừng rỡ đón bạn của con; người chị gái tên Hương thương em vô hạn, chăm anh từng ly từng tý. Tôi mừng cho Cát Đằng.

Anh H. trở về Đà Lạt tiếp tục khóa huấn luyện. Nhà tôi trở thành địa chỉ cho hai người trao đổi thư từ. Những bức thư đều đặn hàng tuần. Cát Đằng có một cái hộp bánh CHOCOLATE hình chữ nhật .Đọc xong thư bạn cất vào đó và nhờ tôi giữ hộ. Cuộc tình vẫn nằm trong bí mật với gia đình và bạn bè. Không ai biết ngoài tôi.

Gần cuối năm 1971, sau khi đọc xong lá thư có cái insigne rồng vàng ôm kiếm thiêng, Cát Đằng có vẻ suy tư. Bạn ngồi trầm ngâm trên chiếc xích đu trắng  nhìn mông lung. Tôi mở lời : “Răng đó? Giận nhau hả?”. –“Không, có chi mô”. Lần này, bạn cầm lá thư về chắc để đêm nghiền ngẩm.

Con đường đến giảng đường sáng hôm sau như dài ra với sự yên lặng của Cát Đằng. Giờ English Grammar bạn dường như không nghe lời thầy John Schaffer giảng. Lúc ra chơi, đứng ở khung cửa sổ nhìn xuống đường Lê Lợi, Cát Đằng đưa bức thư cho tôi : “An Nhiên đọc đi !”.Tôi liếc nhanh qua bức thư với những lời yêu thương nồng thắm nhớ nhung chất ngất, hơi đỏ mặt vì thấy mình xâm phạm chuyện riêng tư của bạn. A, đây rồi. Cái lý do làm bạn tôi trăn trở hai ngày nay. Anh H. muốn bạn tôi có mặt trong đêm Lễ trao nhẫn  truyền thống của  SVSQ  năm 3 trường Võ Bị. Là răng? Cát Đằng đi Đà Lạt ư ? Tôi không thể hình dung được chuyện này. Không được. Chuyện quá nghiêm trọng với con gái Huế, nhất là với bạn tôi, một  người chưa hề bước chân qua đèo Hải Vân.

Ánh mắt của Cát Đằng tha thiết: “ An Nhiên giúp mình đi. Năn nỉ mà. Cam đoan không có chi xảy ra. Mình đi ba ngày. Chỉ bạn mới có thể giúp mình…”. Điều  gì khiến một người con gái dịu dàng như Cát Đằng nẫy ra quyết định liều lĩnh thế ? Cái này gọi là sức mạnh của tình yêu đấy ư ? Xưa nay tôi vốn dị ứng với thứ tiểu thuyết lãng mạn của Quỳnh Dao và hoàn toàn không tin vào nhan đề một cuốn truyện của Lệ Hằng “ Chết cho tình yêu”. Không , không đựơc.

Hai đứa không nói chuyện với nhau suốt ba ngày. Nhưng cái vẻ ủ dột của Cát Đằng làm tôi thương xót. Anh H. cũng gởi cho tôi một bức thư ngắn. Anh bảo chính vì xem Cát Đằng là người trăm năm nên anh muốn nàng có mặt trong buổi lễ trang trọng và ý nghĩa này. Anh chịu trách nhiệm về chuyến đi. Lòng tôi mềm ra. Tình yêu xét cho cùng cũng có cái lý của nó. Tôi trở thành kẻ đồng lõa trong cuộc hành trình của bạn.

Vậy là tôi sang nhà xin ba mạ Cát Đằng cho hai đứa vào Đà Nẵng ăn cưới bà chị họ. Mạ bạn tỏ ra e ngại như tất cả những bà mẹ người Huế. Nhưng ba bạn thoáng hơn, hình như ông đang vui vì mới trúng một cú affaire. Hơn nữa, chơi với Cát Đằng hơn mười mấy năm, gia đình bạn tin tưởng tôi tuyệt đối.

Ba của bạn đích thân chở chúng tôi ra bến xe. Ông không thể ngờ rằng khi tới Đà Nẵng, việc đầu tiên của chúng tôi là đến ngay Air Việt Nam trên đường Độc Lập. Và chuyến bay DC six đưa Cát Đằng lên thành phố cao nguyên lúc hai giờ chiều để lại tôi ở  lại với  cõi lòng như lửa đốt.

Ba đêm tôi  ăn không ngon , ngủ không yên ở nhà bà chị. Tôi chắp hai tay cầu nguyện Chúa, Phật và  tất cả các đấng siêu nhiên cho chuyến đi thuận buồm xuôi gió. Tôi hơi ân hận vì đã  lạc lòng trước những giọt nước mắt của bạn. Có chuyện gì xảy ra với Cát Đằng chắc tôi không sống nổi...

Và chiều thứ hai tôi đã oà khóc tức tưởi khi thấy bạn bước ra từ chiếc Bus của Hàng không Việt Nam.

Nhưng quả thật, chưa bao giờ tôi thấy bạn xinh như vậy. Mặt Cát Đằng hớn hở như trăng rằm, môi cười rất tươi. Nàng ôm choàng lấy tôi , hôn lên má  : - “Cám ơn An Nhiên. Chúng mình cám ơn bạn vô cùng”. Những giận hờn trong tôi đều tan biến.

Trên chuyến xe ra Huế, Cát Đằng tíu tít kể cho tôi bao nhiêu chuyện . Thành phố hoa, những con dốc mù sương, chuyến xe ngựa vòng quanh bờ hồ Xuân Hương và một tấm ảnh đầy ấn tượng.  Dưới ánh đèn huy hoàng có hàng chữ Lễ trao nhẫn với hai cái dấu như hai vương miện, bên một cái nhẫn to được trang trí cách điệu lộng lẫy, bạn tôi âu yếm lồng vào tay anh H. chiếc nhẫn Võ Bị. Họ như đôi tân lang và tân nương trong ngày cưới. Mãi mãi đây là một bí mật chỉ riêng ba người biết…

Thi thoảng chúng tôi qua Bến Ngự thăm nhà anh H. Mẹ anh coi Cát Đằng như con dâu tương lai. Bà kể về tuổi thơ vất vả của anh từ khi di cư vào Nam, về lúc cha anh mất , về người con trai cả tên Hùng phải lưu lạc vào Bình Dương kiếm sống. Có những đoạn xúc động, bà rươm rướm nước mắt. Cát Đằng ngồi kế bên bóp nhẹ tay bà. Một hình ảnh dễ thương làm sao. Bà còn dạy cho bạn tôi cách chế biến những món ăn mà con trai thích như canh cua rau đay, bún chả…

Cuối năm 1972 anh H. ra trường. Anh có mười ngày phép trước khi về trình diện tại Sư đoàn 9 Bộ binh có biệt danh “ Mũi tên thép”, Bộ Tư Lệnh Sư đoàn đóng ở Vĩnh Long,Tư lệnh là Chuẩn Tướng Trần Bá Di. Chiến trường miền Trung đang sôi động  với chiến dịch tái chiếm Cổ thành Quảng Trị. Đêm đêm tiếng đại bác ì ầm từ phía Bắc vọng về. Thành phố Huế tràn ngập màu áo lính rằn ri .Cát Đằng có vẻ yên tâm với sự chọn lựa này dù hai người có xa nhau về không gian. Mười ngày, tôi phải ra sức bao biện cho bạn để họ có những giây phút hạnh phúc.

Rồi cũng đến lúc chia ly. Chúng tôi tiễn anh vào Nam. Hình ảnh cuối cùng trong mắt tôi là cảnh chàng thiếu úy trẻ trai cầm chặt tay người yêu nói những lời từ biệt : “Em cười đi. Cát Đằng cười đi cho anh yên tâm. Anh sẽ về với em và sẽ thưa chuyện với ba mẹ”. Bạn tôi cười mà nước mắt hoen mi.

Như muốn làm Cát Đằng yên tâm, thư anh H. gởi về liên tục. Anh đóng quân ở Cao Lãnh. Anh làm Đại đội trưởng  một đại đội trực thuộc Tiểu đoàn 3 Trung đoàn 14. Anh nói về một vùng đất trù phú, những người dân miền Nam hồn nhiên, những đồng ruộng bạt ngàn, những cánh đồng chó ngáp… Anh ít kể chuyện chiến trường, chắc để người yêu bớt lo.

Nhà ông Trưởng Ty muốn dạm ngỏ Cát Đằng trước khi con trai đi du học. Cô bạn tôi nói với ba mạ “Con chưa muốn lấy chồng” nhưng sau đó cô gặp riêng chàng trai và bảo “Tôi có người yêu rồi. Anh đừng mất công”.Tội nghiệp anh chàng cứ đứng ngẩn tò te.

Cứ thế, những lá thư nối hai niềm vui. Cát Đằng mơ màng dự trù với tôi về tương lai. Một ngôi nhà  với ngọn lửa ấm và những đứa con ngoan sẽ ra đời. Ước mơ trong tầm tay với. Tôi chia sẻ hạnh phúc với bạn bằng nụ cười bao dung.

Buổi chiều hai đứa ngồi trước sân hóng gió thì một cánh chim sâu sa xuống trước mặt. Bạn tôi nâng nó lên, âu yếm vuốt ve “Tội nghiệp mày chưa. Chị nuôi em nhé!”. Mạ Cát Đằng đi từ nhà sau lên hốt hoảng: “Chim sa cá nhảy. Ăn nói bậy bạ”. Rồi bà lấy một nắm gạo muối tung ra sân. Bạn tôi le lưỡi “Mạ sao mê tín dị đoan. Thả con chim  thấy tội bắt chết !” 

***

Huế tháng chín. Mùa thu. Những trái thanh trà da đã rám vàng. Tôi chở Cát Đằng lên Nguyệt Biều chọn những trái thật ngon về cúng Rằm tháng Tám. Bạn không quên lựa một cặp thật đẹp để biếu mẹ anh H. chưng bàn thờ. Hai đứa ngồi thòng chân xuống dòng nước sông Hương trên bến đò Dã Viên. Trời thật đẹp. Nắng vàng như mật . Gió hiu hiu. Cát Đằng thở dài “Phải chi có anh H ”. Tôi nguẩy vai “Rồi sẽ có ”.

Rẽ vào căn nhà dốc Bến Ngự. Cô bạn nhanh nhẹn nhảy chân sáo trên lối đi quen thuộc. Nhà vắng ngắt. Mùi hương trầm thoang thoảng trên bàn thờ . Chị Hương ngồi lặng trên ghế, nước mắt chảy quanh. Bạn tôi hốt hoảng: “Có chuyện chi rứa chị ? Mẹ mô rồi? ”. Chị Hương òa khóc: “ Mẹ với anh  Hùng đi Vĩnh Long. Em ơi, thằng H.”…. Cát Đằng  quỵ xuống đất.Tôi và chị Hương đỡ vội lên. Mặt bạn tái xanh, hơi thở ngắn như không còn sức sống. Tôi rót cho bạn một ly nước lọc rồi hỏi han chi tiết. Chị Hương kể cho tôi nghe trong tiếng sụt sịt. Anh Hùng từ Bình Dương gọi ra báo tin anh H. bị thương nặng trong cuộc hành quân vào mật khu ở quận Mỹ An, vùng Đồng Tháp Mười . Mẹ chị đang trên đường vào, chưa biết chi thêm.Trong bóng chiều chạng vạng, ba chị em ngồi yên lặng. Không ai đủ sức đưa tay bật ngọn đèn điện. Chao ôi! Tuần trước tôi vừa đưa thư cho bạn.  Anh đang đóng quân ở Đồng Tháp. Anh kể cho bạn nghe về Gò Công - quê hương của bà Từ Dũ mẹ vua Tự Đức; về cam Cái Bè; về mận Trung Lương …Thượng đế ác nghiệt vậy sao? Anh vừa tròn 24 tuổi, ra trường mới chín tháng…

Không biết bằng cách nào tôi đã đưa Cát Đằng về đến nhà. Bạn ngồi sau tôi xiêu vẹo như một cái xác không hồn. Tôi nói với bác  gái bạn bị trúng gió rồi đưa bạn vào phòng. Chân tay bạn lạnh ngắt. Đêm ấy tôi xin ở lại, thi thoảng  lắng nghe tiếng rên rỉ đau đớn của Cát Đằng. Mọi ngôn ngữ trong giây phút này đều bất lực!

Nhưng nỗi bất hạnh không chỉ ngang chừng đó.Trong khi Cát Đằng định thưa thật với ba mạ để xin phép vào  Vĩnh Long thì mươi hôm sau, mẹ anh H. nhắn ra anh H. không chỉ bị thương nặng mà còn mất tích. Cầm bằng như anh đã chết.Thôi còn mong chi nữa. Lần này thì bạn tôi quỵ ngã hoàn toàn. Nỗi đau ẩn giấu tận trong tim biến bạn thành một bóng ma câm lặng. Bác gái cứ căn vặn tôi hai đứa có chuyện chi không. Làm sao tôi dám trả lời. Thôi cứ đế bác tối tối thắp nhang ngoài cổng ngõ cầu cho con gái yêu đừng mắc “bệnh đàng dưới ”.

Phải sau ba tháng mẹ anh H. mới ra Huế. Bà sút gần bốn kí và hốc hác hẳn đi. Bà ôm lấy Cát Đằng khóc nghẹn “Con ơi! Bác không có duyên làm mẹ con rồi !”. Cát Đằng òa lên nức nở. Thôi cứ để bạn khóc cho nhẹ lòng.Tôi thật đau xót khi thấy đêm đêm bạn lôi tấm ảnh hai người trao nhẫn ra ngắm nghía.

Không hiểu sao nhà anh H. không lập bàn thờ. Có lẽ niềm tin của người mẹ cho rằng con mình chưa chết. Vâng, mất tích chưa hẳn là chết. Mắt anh sáng, tai anh to vậy mà. Chắc bác vẫn hy vọng một phép mầu nào đó  chăng? Căn nhà đóng kín cửa. Mẹ anh H. vắng nhà luôn. Chị Hương bảo bà vào Bình Dương chơi với cháu nội cho đỡ buồn. Khu vườn rộng thui thủi một mình chị. Mỗi lần ghé thăm, nhìn Cát Đằng, chị lại bệu bạo “ Số em sao khổ thế H. ơi !”

Những đợt trao trả tù binh hai bên ở Lộc Ninh, Quảng Trị làm cho Cát Đằng hi vọng. Biết đâu anh sẽ trở về. Anh chỉ bị thương thôi mà. Bạn chăm chú theo dõi trên những tờ báo Tiền Tuyến, Sóng Thần… Nhưng tháng ngày qua. Niềm hi vọng hầu như đã thành tuyệt vọng. Bất chấp hiệp định Paris, chiến sự ngày càng ác liệt. Máy bay  cứu thương liên tục hạ xuống bệnh viện Mang Cá trong Thành Nội…

Rồi Huế nháo nhác, tan tác…Rồi đất nước tang thương…

Ba Cát Đằng đi “cải tạo” vì bị xếp vào loại “ Ngụy quyền”. Bạn tôi bước xuống cuộc đời.

Trải một tấm nilon ở góc chân cầu Trường Tiền, Cát Đằng đi bán chợ trời. Cô tiểu thư con nhà quyền quý ấy bây giờ phải bươn chải với gánh nặng áo cơm của cả gia đình. Bạn bán từng cái áo nhà binh cho người đi lao động, vài cái lon Guigoz tiện cho người đi thăm nuôi, những chiếc áo dài cũ của vợ các sỹ quan một thuở huy hoàng, gói thuốc lá Tam Đảo nặng mùi khét lẹt cho đến cái chén kiểu, ly tách sang trọng một thời vang bóng...Nhìn bạn đếm từng hào tiền Bắc sau buổi chợ , tôi chảy nước mắt. Nhưng một nửa đất nước đều như thế, biết làm sao.

Thi thoảng nhờ em gái Hoàng Lan coi hàng, chúng tôi lên Thiên An quét lá thông về làm chất đốt. Củi cũng phải mua bằng tem phiếu mà gia đình chúng tôi làm gì có đặc quyền đặc lợi ấy. Sau  khi nhét đầy lá vào hai bao tải, chúng tôi ngồi dựa gốc cây nghỉ mệt. Cát Đằng âu sầu đưa mắt nhìn chung quanh.Tôi biết trong đầu bạn đang nghĩ  về những kỷ niệm xưa. Cũng nơi này, ngày ấy có một cặp tình nhân thật đẹp đang nắm tay nhau đi dưới rặng thông. Cảnh đấy  người đây nhưng một người đà khuất bóng. Tôi không dám gợi lên điều gì với bạn. Mọi chuyện cứ như là một giấc mơ nhưng mỗi sáng mai thức dậy lại phải đối mặt với sự thật kinh hoàng.

Thành phố tăm tối hẳn đi. Mới 8 giờ tối điện đã cúp. Những chiếc Honda đổi chỗ cho giai cấp cán bộ. Huế xuất hiện xe đạp thồ. Những khuôn mặt đau khổ nhếch nhác. Những câu ca dao hiện đại được thầm thì chuyền miệng. Những bài hát được chế biến bi hài. Người ta nhắc lại câu nói mười bốn chữ bất hủ của Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu. “Rồi cứ thế ni mãi răng???” Mạ tôi ngữa mặt than trời rồi chặt hết những cây mai vàng thay vào mấy luống khoai lang cứu đói!

Bốn năm sau, ba Cát Đằng chết trong tù vì sức tàn lực kiệt. Mạ bạn khô nước mắt đi thăm mộ chồng ngoài Thanh Hóa. Một mô đất trơ trọi trong rừng được đánh dấu bằng viên đá xanh lớn. Còn đâu người đàn ông khả kính trụ cột gia đình. Tóc bà bạc trắng. Cái lúm đồng tiền xưa kia đã trở thành ngoặc đơn rồi ngoặc kép.

Từ nước ngoài người con trai yêu Cát Đằng ngày đó xuất hiện như một vị cứu tinh. Anh ta gởi về giúp gia đình bạn những xấp vải, những gói thuốc tây, những đồng đô la được khéo léo nhét trong hộp sữa… Tất cả chỉ nhằm một mục đích chinh phục tình yêu của người con gái Huế mà anh ta say đắm. Mạ bạn tha thiết khẩn nài “Con ơi! Thằng đó nó tốt, lại hiền lành, con nhà trí thức. Lấy hắn con cũng sướng mà các em cũng đỡ khổ. Với lý lịch này thì nhà mình không ngóc đầu lên được . Con chỉ có nước lấy anh xe thồ hoặc ông nông dân mà thôi” . Bạn tôi gục mặt vào hai bàn tay khóc nghẹn. Phải chăng bạn đang nghĩ đến một Thúy Kiều hiện đại?

Tôi khuyên Cát Đằng : Mọi chuyện đã trở thành quá khứ. Anh H. mất rồi. Đã gần 7 năm. Bạn đâu phải là kẻ phụ tình. Trong hoàn cảnh này đôi khi phải thực tế.  Bạn yên lặng gật đầu.

Mọi chuyện được thu xếp nhanh chóng. Bà mẹ chú rể từ nước ngoài trở về. Một vài lễ nghi cần thiết trong buổi giao thời. Và xúc tiến giấy tờ bảo lãnh.

Tôi đưa Cát Đằng lên thăm chị Hương  lần cuối. May sao lại gặp  mẹ anh H. từ  Bình Dương trở về. Bác bảo có thể bác  sẽ vào trong đó ở hẳn. Bác ôm vai bạn tôi: “Bác mừng cho con. Biết tin này ở đâu đó chắc H. vui lắm”. Trên bàn thờ vẫn chưa có ảnh của anh. Ghê gớm thay lòng tin của người mẹ. Bạn tôi xin phép được lạy trước bàn thờ ba lạy và nhét vào túi mẹ anh H. chút vốn liếng còm cỏi. Nước mắt người mẹ ứa ra tràn trề. Bà khẽ kêu “ H. ơi! ”.

Trước khi xuất cảnh, Cát Đằng đến nhà tôi ngủ lại một đêm. Bạn đem theo cái hộp bánh CHOCOLATE chứa  những bức thư của hai người, tấm ảnh trao nhẫn được đặt lên trên.  Cát Đằng bảo tôi “An Nhiên là một chứng nhân quan trọng  trong mối tình lớn của mình. Mình không thể mang theo kỉ vật quý giá này. Bạn giữ giúp mình cho đến lúc nào còn có thể ”. Tôi cất vào tủ sách, lòng ngậm ngùi thương bạn.

Thời gian qua, Cát Đằng đã có một gia đình êm ấm. Ông chồng thành đạt, hai con một trai một gái xinh xắn. Cả hai đang định cư ở thành phố Denver, tiểu bang Colorado. Tôi mừng cho bạn. Cuối cùng, một cô gái ngoan hiền như bạn tôi nhất định phải được sung sướng. Qua những cuộc  trò chuyện từ nước ngoài, tôi tránh gợi chuyện ngày xưa.

Tôi cũng đã có gia đình. Một ông chồng do bàn tay số mệnh sắp đặt. Một ông chồng yêu vợ thương con nhưng vô tâm. Tôi cũng chẳng bao giờ hé môi về chuyện bạn mình… 

                              ***                                                              

Ngày mai, gia đình tôi sẽ vào Nam lập nghiệp. Mở tủ sách, tôi cầm cái hộp bánh cũ. Những bức thư  nhuốm màu thời gian nhưng tấm ảnh vẫn còn rất rõ. Ôi! Nụ cười hạnh phúc của cả hai người.

Tôi không thể đem chúng theo. Đốt thì tôi không nỡ. Suy đi tính lại, tôi quyết định đem lên nhà chị Hương, nhờ chị đặt trên bàn thờ anh H. Không còn gì để hy vọng về anh nữa rồi.

Căn nhà vẫn như xưa dù thời gian có làm nó già và cũ kỹ hơn. Tiếng chim sâu vẫn kêu lách chách trên những vòm cây xanh. Tôi dựng chiếc xe vào gốc ngọc lan, lòng bùi ngùi. Kỷ niệm ngày xưa ùa về trong ký ức. Một chiếc xe lăn trên hàng hiên. Tôi trách mình đã lâu không thăm mẹ anh. Cuộc sống bận rộn với cơm áo, gạo tiền làm mình trở thành người có lỗi.

Tôi tự nhiên đẩy cửa vào phòng khách khép hờ. Một người đàn ông nằm trên ghế sofa, tay cầm cuốn sách, chiếc chăn mỏng đắp ngang thân, phía bên dưới là một… khoảng trống. Anh ngước nhìn lên. Có phải tôi đang mơ? Đôi mắt ấy , gương mặt ấy… Đúng là anh H. Anh cất tiếng “An Nhiên đấy ư em? ”. Tôi bàng hoàng , ngơ ngẩn.

Vâng, anh H.  Anh  bị thương nặng nhưng không chết. Trong cuộc hành quân của Tiếu đoàn  vào mật khu Đồng Tháp Mười, đại đội của anh sa vào ổ phục kích. Môt mảnh B40 đã bay vào lưng anh, chạm ngay cột sống. Anh được đưa về quân y viện Phan Thanh Giản, Cần Thơ. Bác sỹ cho biết mảnh đạn đã làm đứt dây thần kinh tủy sống dẫn đến khả năng bại liệt suốt đời.  Trong cái đau đớn tận cùng của thể xác, anh vẫn nghĩ đến Cát Đằng. Không thể gắn số phận bất hạnh của mình đối với người yêu, anh cắn chặt răng bảo mẹ báo tin với Cát Đằng là mình bị mất tích. Và người mẹ đã làm theo lời anh…

 Từ Cần Thơ, anh được chuyển vể Tổng y viện Cộng Hòa. Các bác sỹ và y tá tận tâm chăm sóc anh. Vết  thương bên ngoài tạm ổn, anh sang Trung tâm phục hồi chức năng. Mẹ già theo sát anh từng bước. Đó là lý do khiến bà bảo với Cát Đằng mình vào Nam sống với người anh cả.

Sau ngày 30 tháng 4, tất cả thương binh nặng nhẹ đều bị tống ra đường. Anh về Bình Dương nương tựa nhà anh Hùng. Vết thương không còn được quân y viện  chăm sóc, lâu ngày bị hoại tử và hai chân anh bị tháo khớp tới gối. Mẹ già mất, Cát Đằng đã đi xa, anh quyết định về Huế sống phần đời còn lại bên người chị gái thương yêu. Gần mười mấy năm nay anh sống nhờ vào sự cưu mang, đùm bọc của các khóa Võ Bị ở nước ngoài, những chiến hữu cùng đơn vị và một số anh em còn kẹt lại ở quê nhà... Cao quý thay tình nghĩa đồng môn của những chàng trai cùng trường Mẹ! Anh cũng tự ôn kiến thức để  dịch thuật, để luyện thi cho các học sinh nghèo vào Đại học. Cụôc sống không đến nỗi thấy mình là người vô dụng.

Cầm xấp thư và tấm hình, anh H. trầm ngâm bảo tôi: “Anh cám ơn An Nhiên. Cố vật đã tìm về cố chủ. Cứ để cho Cát Đằng nghĩ rằng anh đã chết. Đó chính là tình yêu của anh dành cho cô ấy”. Anh nâng chiếc nhẫn có viên hồng ngọc trên ngón tay áp út, âu yếm hôn vào nó. Chiếc nhẫn năm xưa, Cát Đằng đã lồng vào tay anh trong đêm Lễ trao nhẫn trên Vũ đình trường.

Một cơn gió lạnh thoảng qua. Mùa Đông đã về trên thành phố.

                                                                                              

Hương Thủy

(Chị Mary Phạm st)